Kenyalı bir baba ve Afrikalı Amerikalı bir annenin çocuğu olarak Kenya’da doğan Wanjiru Kamuyu, 16 yaşında annesiyle birlikte Amerika Birleşik resimler’ne taşındı.
Kamuyu’nun bu hafta sonu Queens’teki Çikolata Fabrikası Tiyatrosu’nda sunulan solo dans tiyatrosu performansı “Gizli bir karşılama…”nın bir düzenliliği, gençliğinde ABD’ye gelişini anlatıyor ve köklerinden kopmasının acısını vurguluyor. Siyah Amerikalıları Kamuyu gibi bir “Afrikalı Ganimet Kazıyıcı” olma kaderinden kurtardığı için Atlantik ötesi köle ticaretine minnettarlığını ifade eden Siyah bir sınıf arkadaşının alaycı grupta yer alıyor.
Dışavurumcu ve yetenekli bir taklitçi olan Kamuyu, saldırganını eğlenceli bir şekilde temsil edebilir. Ancak ne yazık ki “Gizli bir karşılama…”nın karakteristik özelliği, Afrikalılar ve Afrikalı Amerikalılar arasındaki karmaşık katmanların derinliklerine inmek yerine, kaba cehaleti provokasyon olarak ortaya çıkıyor ve sonra başka bir konuya kaçıyor.
Eser, Kamuyu’nun “Bir Göçmen Hikayesi” adlı başka bir solo oyunun versiyonudur. Ancak “Gizli bir karşılama…” onun bir göçmen olarak öyküsünün yalnızca bir kısmıdır ve birçok konu göz önüne alındığında, bu hikayenin dağıldığı görülür.
Kamuyu dans ederken performansta en güçlüsüdür. Karanlıkta ve şarkıyla başlıyor, Kamuyu’nun gelişini müjdeleyen çınlayan sesi. Işıklar yükselirken yumruğunu açık ağzına doğrultuyor. Zıplıyor ve titriyor, tökezliyor ve dönüyor. Yantan uzaklaşarak parmaklarını bölümleriyle bir şeyler yoğuran bir kedi gibi ışık kıvırıyor; bu hem duyusal bir yaklaşma hem de daha fazla yaklaşmama savunma niteliğinde bir hareket.
Bu, bakış açısından zengin bir yer değiştirme dansıdır. Ancak zaman zaman Kamuyu’nun bir mesaj iletme isteğini sahneye ve karikatüre iter. Seyircilere ötekileştirilmenin nasıl bir olduğunu bilmelerini sorduklarında bu soruyu yalnızca retoriktir. Önündeki insanların ulaşmak yerine, orada olmayan ayrıcalıklı kötü adamlarla konuşuyor.
Kikuyu şefi Wangu wa Makeri’nin bir belgeselin sömürgeci sesine yanıt veren Kamuyu, kimin tarihi anlatacağı ve kimin neye hizmet edeceği konusunda hayati sorular soruyor; bunlar sıradan ve temel hayati sorular. Kamuyu’nun ses tonu keskin bir şekilde hicivlidir, ancak tutulan tadı kaybetmiş sakız gibidir.
Son bölümde, şu anda Fransa’da yaşayan Kamuyu, Afrika’da kendini yabancı hisseden beyaz bir kişi ve “” diye düşünen bir göçmen çocuğununkiler de dahil olmak üzere, modeller ve küçük tanıklıklar arasında geçiş yaparak göçmen deneyim çeşitliliğinin hakkında daha fazla bilgi veriyor. ev onun yerindedir. Burada metin didaktik değildir ve dans eden Kamuyu daha az savunulur. Doğduğu ve şu anda nerede yaşadığına dair gerçeklerle bitiyor ve dans eden yerde, evin en çok nerede olduğu gösteriliyor.
Wanjiru Kamuyu
Cuma ve Cumartesi günleri Çikolata Fabrikası’nda sahnelenen; Chocolatefactorytheater.org.
