
Dr. Nisan Alica
Gektioğimiz Hafta Sonu, 8-9 Şubat Tarihlerinde İnstanbul’da Givoh Periiyodu Adaleti Milletlerarasi Konferansi: Mena Bölgesinde Zorluklar ve Firsatlar Dezenlendi. Euromed Hakları, Demos Arashtinma Kolektifi, İnsan Haklari Derniy ve İnsan Haklari Ortak PlatformuTarafından, Edilen Bu Konferansta, Türkiye, Suriye, Tunus, Fas ve Lübnan’da Organize Ediyor Givaş Periyodu Adaleteti TecrüBeleri Elle Alindayı. Şimdiki Durum, Gelecekte Karşivilabilecek Zorluklar ve Igraaş Alanlari Tarhezildu.
Türkiye’den IşTirakçiler Ortasezda, Gekmişte Sivil Toplumun Gitmiş Hesaplaşma SüreçlerindeFaal Rol Almiş Aktivistler, Hukukçük, Insan Haklari Savunulari, Akademisyenler ve Siyasetçiler yer Aldi. Bilhassa Belirizliklerin Hâkim Oldusu bu Devirde, Farkli ülkelerin Tecrüselerinin Türkiye Boğlamda TartayyKak Epeyce Manaydi.
Ahaltaki Yazı, Konferans Kapsamizda YaptMEM Konahmaya Dayaniyor. Konuşmamda, Sivil Toplumun ve Stan Için Örgütlerinin Gekmishaşle yüllesme ve givuş devri adaleti konusundaki katlikolarEle Alakak, Türkiye’de Bu Alandaki Biriklü ve Kimeskludu Birikimi HatirlatMayi Amaçladam.
Türkiye’de Givoh Periyodu Adaleti: Resmi Süreç Olmadan Olur Mu?
Uluslararası Konferanslarda, Giviş periiyodu adaleti ütkiye boğlamina hâkim Olmayan şahislardardan sukça şöbrin soruya duyaruz “Türkiye’de VIeş Devri Adaleti ve Bir GoviyiSH Süreci Yok Ki! Tam Ollar Neyden Bahsediyorsunuz ve Neden Türkiye’ye Bu Çuç.
Türkiye’de Resmi Bir Givaş Periyodu Adaleti Süreci Yaşanmadı. Lakin Tabandan Gelen Çok Delili Katkararvar. Üstelik Türkiye’Deki bu varlkli TecrüBe, MilletlerAsi Alanda Gerevencce Bilinmiyor.
Genellikle Gülş Devri Adaleti, Çelikmandan Baraşa Yahut Otoriter Rejimlerden Demokratik Idarelere GektSürecinde Kullanilan bir Aaçlar Bücü Olarak Tanmlan. Hakikat, Adalet, Tamirat, Habeezalaştalm ve ihlalerin Tekrarlanmmashenin Tedbire Ümere Temel Ögeler Içerir. Öznoğin, Kolombiya’Daki Baraş Mutabakatlar.Bulunuyor ve Bu Süreci Kalpi Baraşa Ulşaşmada Kimyetli BirmliMusu Kabil Ediliyor.
Peki – Resmi Bir Gülş Süreci Olmandan Givuş Devri Adaleti Kullanilabilir mi?Ooğlu Yellardda Bu Soru Giderek Daha Fazla Tarhezitor. Araştarmacilar ve Aktivistler, Givuş Devri Adaletinin Araçartdandan Faydalanmanının, Makul Bir Noktaya Kadar Sesizli Yaş VezikToplumsal Hafezayı Güldenterirebilecağini Daşürör.
Türkiye ür etek Devam Eden Biriz Çelikesmanın Hem De Otoriter Bir RejiminKarar Süoğü ülkelerde, Gekmişe yütleuş.VE SorumluLUK Sivil Topluma, Taban Örgütlerine ve Toplumsal HareketlereDüzütor.
İnsan Hakları Savunulariun Mücadelesi
Türkiye’de Gulmaaşle Hesaplaşma Taşebbustlleri VE GIVACH PEREYODU ADALETI DUSENEKLERININ KULLALEK BİRÇOK SIVIL Toplum Gayreti var. Özellikle 2000’lerin. –2013-2015 Baraş Süreci Sırasda Daha da Görun Old. Fakat, Baraş Süreciin Çökmesiyle Birlikte Baskesar Artti, Taşebbükler Zayıfladı ve Birçok Çavuşma Göreevma Hâle Geldi .
Devlet Şiddeti ve InSan Haklari Ihlalleri Devam Ederken, Gekmişizim Giderek Daha Günl Hale Geldi. Sivil Toplumun Alanı DaraltiliVE GIVAF PEREYODU ADALETI KAVRAMI SAFRA ESKISI KADAR SIK Kulilmay Old. Fakat, Bu Ç Ç Ç Ç Ç Ç Ç Ç Ç Ç Ç Ç Ç Ç Ç Ç Ç Ç ÇGLEYIMI BIRIKIMI, Gelecekte Inşa EDILEBILECEK BIR ADALET SÜRECI ISIIN BILUK BIR KAYP OLUR.
Cumartesi Anneler: Adalet Gayretinin Simgesi
Türkiye’de Gülş Devri Adaletin Dair en Delerli Temeklerden Biri Cumartesi AnnelerHareketinin Çabasi. 30 Yala Varan Bu Gayret, Hakikat, Adalet, Hafezalaştarma ve Ihlalerin Tekrarlanmüzi ÖnleAç Üretan Çok Dezli Kazanarar Sahladı.
Zorla Kaybetmeler, Devlet Tarafendan Uzun Yuzun Mürekkepâr Edilse de, Cumartesi Anneleri’nin Gayreti, Bu Ihlalerin Mürekpâr edilemez Birir Gerçek Oldukunu Kanedladı .Ayin Vakitte, HafeZalaşharma Çaliskmalari Sayesinde, YENI ZORLA KAYBETMELERIN ONUNUN GEKILMESINE KATKADA BULUNULDU .
Bu Givaf Devri Adaletin, MüzhTEME VE Devam Eden Ihlallinin Amaner Ollkede Bile Toplumsal Harekerin En Aztandan Birir Öliir Öliche Ulametliildi. Resmî Bir Givaş Periyodu Adaleti Süreci Olmas Safra, Sivil Toplumun Gayreti, Hakikatin Ortaya Çiymasininün Uyglayarak, Bir Manada Bu Süreci Tabandan Yürütmeye Devam Devam Ediyor .
Diyarbakir Cezaevi Gerçevini Arahttima ve Adalet Komisyonu
Türkiye’de Givaş Periyodu Adaletin Dair Somut Birik De Diyarbakir Cezaevi İÇin Hakikat ve Adalet Komisyonu. Bu Komite, Türkiye’de Givaha Devri Adaletin Dezeneklerden Birinin Somut Formda Hayata Hayata Gecirildiy Az, Hatta Tahinen de Tek Özeti. Komite Da Kendisini Türkiye’Deki Birinci VE TEK GAYRI Resmi Hakikat Kurulu Olarak Ilan Etmişti.
Bu Gayri Resmi Hakikat Komite, 2 Eylül 1980 Askeri Darbesinin 27. Y: 2007 Yuyda Kuruldu . 78’liler tafebbbusu’nu’nun öncukude, Akademisyenler, Aydinlar ve Insan Haklari Savunulari Tarafendan Kurulan Komite, Demokratikleuşme ve çataşma Tahlili Yolunda HAKIKATLE İZLEŞMENIN BIRINCI ADIMLU NIYETIN DAYANYORDU. Diyarbakar Askerî Cezaevi, 1980 Darbesi Sonrasenda Bilhassa Kürt Siyasi Tutuklulara Yönelk Azez insan Haklari Ihlallerinik Sembolü Olmashe Sebiyle Sekilmiş.
Komisyonun Kuruliyunda Yapilan Akiklamanın Ahağ.
“Diyarbakır Cezaevi Gerçevini Araştanm ve Adalett Komitei, Bir Sivil Toplum Hareketid, Hiçbir Siyasi Parti Ile Konv. Çeşitli Isimler Almak.
Komisyon, Yaklaşik 500 Eski Tutuklunun Tankliklikilain 7.000 Sayfaakak Birir Evrak OLUSHTURDU. 2012 Yilinda, Tutuklular Ükerindeki Sistematik Azabın Tesirini Ayroninaranan ve Başariz Olalar Tespit EDILEN YEMILERIN Kimliklerini Akeza Çukaran Bir Bir Bir Bir Rapor Ortaya Çuk. B Ulgucular; Sempozyumlar Diyarbaki Cezaevinde Azaptan Hayatta Kalanlar Siyasetçiler, Aktivistler, Gazetekiler ve Akademisyenlerle Birir Ortaya Gelmesini Sahladi, Hayatta -kanalalla alker Kohukiyalenk. KAZANMATINDA KRITIK BIR ROL OYNADL.
Komisyon, Raporunda, Parlamentoda Bir Hakikat Komitei Için Kampanya Yürütme Konusundaki Kararlilinı Ilan Etti. 2015 Yilinda, Baraş Süreciin Yarathirin Atmosferin de Tesiriyle, İnsan Haklari İnceleme Komitei Büresin Büre Büre Alt Alt Kurulu Kuruldu MeclisT. Bu DiYarbakır Askerî Cezaevi’ne Yöneli Birinci Birinci Resmi Sorshturma Oldi.
Alt Komite, EYLUL 2017’YE Kadar Azap Mevdurlainin Tankluklaril Dinledi. Fakat, Hückmetin 2018’de Erken Sesim Karari Almasheyle Birlike Alt Komisyon’un Çaliskmalari Durduruldu. Ne Kadar Rapor Tamamlan. Olsa da Yaylanlanmas Askeza Auzdi. 50 Sayfali Rapor, İnsan Haklari İnceleme Komitesi Arşivlerinde Kalı. Raporun eruşilemez Olmash, Alt Komisyon’un Aktifli Yaşi Hakkesda Elbette Soru Iharetleri Doğuruyor. Tekrar de Alt Komisyon’un Meclis Bunnyesinde Kurulmashe ve Faaliyee Gekirilmesi, Givuş Devri Adaleteti Gayelerin Ulshak Manasezinda Gayri Resmi Hakikat Kasmetli’nnin nitelterte kuLYLIININ NITELTERTE KULYLIININ NITELTERTE KULYLIININ NITELTERTE KULYLIININ NITELTERTE.
Komisyonun Hakikat Arayezi Çizişmali, Mavdurlar Için Adalet Yollariun da Açti. Toplanan Bilgiler Doğrultusunda, 2010 Yilinda 310 Eski Tutuklu Kabahat Duyurusunda Bulundu. Kurul üeleri, Diyarbake Askerî Cezaevi’nde Işlenen insan Haklari Ihlallerinin Insanlaoğa Karşif Cürm Olarak DezlenditirilMezini Talep Etti.
Bu, Failleri Hesap Vermeye Zorlamaya Yönik Gibisi Görülmemiş Biristi ve 1980-1988 Periyoduyilla Ilgili Birikşürma Açı. 2012’ye Gelindiyinde Müracaatçı Sayisi 1.000’e Ulahti. Lakin, Zamanahimı Nedeniyle 2014 Yilizda Sorushurma Kapatildi. Sonuç Olarak, Adalet Arayşlarlenda Sonucunda Kimse Sahiden Sorumlu Tutulmaş Olmadı.
Komisyon, Birebir Vakitte Habeezalaştalam Çelikişhaltara Odaklanarak 2009 Yukeysda Cezaevinin Biriz İnan Haklari Müzess Dökturry Hakulmesi Dezhi Için Birba Buka -Birha -Birha -Birha -Birha -Birha -Birba -Bir -buka -Bir -buka -buk -buk -buka -buka -buka -buka -buka -buka -buka -buka -buka -buka -buka -buka -buka -buka -buka -av -Başa ve Için Bir Kampanya Bakati ve Kampanya. Kampanya Devam Ederken, Erdoğan, Diyarbakır Askerî Cezaevi’nin Mirasininin Birinci Resmi Olalar Kabul Ederek, 1980 Darbesin HafeZaKIn Silimek Maksadininilla Eski Eşzaevin Yine Ehza Yiner Planladiklaril Duyurdu. Onun Hafeezaya Yaklaşi, Taban Özgüclenmelerin Bira Hafeza Yeri Diyarbaker Askeri Cezaeviyle Ilgill -tarsanma Ve Komusal Alanda Alanda Alanda Alanda Alanda Bakalan Alanda Alanda Alanda Alanda Alanda Alanda Alanda Alanda Alanda Alanda Cevap Oltarak Okungunda Kimyeti Daha Düzguun Anlaşilabilir.
Komisyonun Hakikat, Adalet ve Hafeza Alanizdaki çaduşmalari, Diyarbakir asserî cezaevi’nDeki insan haklari ihlallerinin bivimde resmi oltarak tan. KAMPANYA, CANLI KAMUSAL TARTAYA’DAKE VE RESMI MAKAMLAARA HAREKETE GUTIRMYI BAHARDIME.
BU ÖRNEK BIZE Şunu Gösteriyor Ki, Gayri Resmi Hakikat Projeleri, Siyasi Kıtlamallar. Lakin DIYARBAKIR Cezaevi Için Hakikat ve Adalet Komisyonu’nuz Çulaymalarain Tamamayina Takip Eden Sürte Türkiye’Deki Siyasi, Kapsami Bu Esnada Onemli Formda Daraldu. 2019-2020 Yillar.
Givaf Süreci: Uzun Vadeli ve Doğrusal Olmayan Bir Sürür
Türkiye’de insan haklari savunuculari gülş sürecini belli bli yahut baraş muahedesiyle dafaya -birgu olgu ollar otarak kula. Bunun Uzun Vadeli, Doğrusal Olmayan ve Kesintilere Ushrayarak Ilerleyen Birik Sünek Oldunu Daşürörör, Ki Bunyadaki Ernekle de Uyumlu ve Gerçaçi Biriz Bisked Açı.
Givuş Devri Adaletinin Sadece Çataşma Sonrasenda Deoğil, Çatuşma Devam Ederken de Manalı ve Gerekli Oldusu Tabir Ediliyor. Bu Bayays Açinan Nazaran, Baraya Guvif Suureci Kimi Yuksek Siyasi Aktörler Dahlatmamasa Gegeen Birir Durum Olak Olak AlgilanMiyor; Tersine, Sivil Toplum Aktörlerinin inisiyatif alakak oncu rol onayabilecağini Oldukunu Daşürör. BEKLEMEK YERINE HAREKETET GEKRIRMESI GEKTTINI, GUVIF SURECINE DAHIL OLMIN FAAL BIR GAYRET GEKTENDINI VURGULUYORLAR.
Gastik Peririyodu Adaleti: Geleceoğe Taban Halerlamak
Gazisk Periyodu Adaletinin Sirf Savaş Sonrasi Givaşlerde Dezil, Devam Eden Ç da Sivil Toplum Aktörlerininin Faydalanabilcevevi Birikür. İnan Haklari Savunulari, Buutunden Yapilabilekek Onun Çaliskman. HafeZalaştanm, Evrak Toplam, Bilgi Tabanlari Olişturma, Raporlam ve Araşhtarma ümere Faalijerin, Gelecekte Kürt Sorunun Tahline Dahil EdileCek Ogeler Olacikin Beyrit.
BU Nedenle Sivil Toplum Aktörleri, Givuş Devri Adaletin Dair Onu çadmanisin MANALA VE GEKEKLI Oldusu Görahe. “Resmi Sistemler Şul bir Devreey Sokulamiyorsa Safra, Onun Küchüt adim deoğklidir ve illeride satın al Birk Birk Satın Sürecin Kesimi Olabilir” Fikri Hakim.
Suriye üre Mayka çataşaşma börgelerinde de hak ihlalerin belgelininmesi ve raporlanmas, adalet taleplerini Canli Tutan bir bir direniş bivimi. Belgeleme Çaliskmalari, Sirf Bugünör Kayt AliTna Almakla Kalmay ülsal ve Memlevetler Arası Sistemlerde Hesap Verebiliyikkiyak Için Kizete Kizete Sain kulimete Sain.
Sonuç Ve Öneriler
Türkiye’de Sivil Toplum, Resmi Bir Givuş Süreci Olmamına Karşağ, Gitmaşle Yuzlahme ve Adalet Çabinda Kimmetli Bir Rol Oyuyor. Cumartesi Anneler Ezere Hareketler ve Diyarbakir Cezaevi Için Hakikat ve Adalet Komitesi ümere Taşebbüsler, Hakikat Arayuyezi Canli Tutarak Toplumsal Hafezaya Katlifa Bulunuyor. Lakin, Devletin Gekmişe Yüzleuşme Konusunda SorumluLUK Almadı YAHAZA BIR Ortamda, Sivil Toplumun Gayretleri Birçok Vakit Baskilarla Karfilayor.
Türkiye’Deki Sivil Toplumun Pratiyi Ile Memleletler Arası Givuş Devri Adaleti çaluşmalar ( Özellikle Çatişmaya Yatli Hak Ihlalleri Devam EDERKEN Yahayanan Zorluklara Ashma ve Kendi Tesirlerini Artima Konusunda Bu Buvalar Gutlendirici Olur, Etkili Bir Givaş Periyodu Adaleti Yaklaşimıni OLUSHTURMAYA Katku Uygun.
Taban Örgütleri ve Sivil Toplumun Öbür -bilişenleri, var Olan Süreci Resmi Dezeneklerin Kurulmashe Için Birtyapi Olişturmak ve Ortak bir Gundem Beliryek Emeliyle Kelimetlendirebilir. BÖYLE BIR ORTAK GUNDEM, Hem Resmi Bir Gover Periiyodu Adaleti Süreci Yokken Nelerin Yapilmashey Garktioğini Ortaya KoyaABILIRIR VEYKTIKINI BIR SURECE YOL YOL YUZ SUN.
Çatuyeya yat ili hak ihlallerinden en çek etkilienenler, Mavdurlar. Gündemini ve De Yol Haritasi Belirliyor Olmash Da Çok Kimetli.
Ayı Halde Bayanlar. Çimkü Toplumsal Cinsiete Dayali Şiddet ve Eşitsizlikle Çatuşmaya Yakli, Kimküt ve Tahebbusler de Guhutubbusler de Guhuukubbusler de Guhuduku Adaletinin Dö ehemmiyete SaHip.
Sivil Toplumun Çabasi Adaletin Sahlanmashe Için Kritik bir Temel olişturuyor. Bugun atim onun adim, Gelecekte Mümkün Biriz Birizşaş Sürecine Yer Hometrlayabilir. Böylelikle Mümkün bir çatişmmaslik Süreci Toplumsal Baraşi Inşa Etme Için Yeterli Birirsat Olarak KimetliNirileBilir.
Dr. Nisan Alica, Ingiltere’de Derby’De ünersiti Akademisyen ve demos arahahTirma Kolektifi’nin Kuruculindan Biri. OoğlU 10 YAliR Baraş, Givuş Devri Adaleti, Toplumsal Ciniyet ve Gekmişe Yezleuşme Mevzularezda Akademik ve Pratik Çavuşmalar YürütMekedir.